بررسی استراتژیک

اشراف اطلاعاتی + تحلیل واقع بینانه =» بصیرت استراتژیک

بررسی استراتژیک

اشراف اطلاعاتی + تحلیل واقع بینانه =» بصیرت استراتژیک

بررسی استراتژیک

جریان شناسی و قدرت تحلیل مسایل سیاسی جزو معرفت دینی است. ( امام خامنه ای مدظلله العالی)



۷ مطلب در آذر ۱۳۹۲ ثبت شده است

وزیر امور خارجه کشورمان گفت: مبنای قدرت ما، خودباوری است و اینکه این مردم به برکت پیام امام باور کردند که می‌توانند و اگر نخواهند کسی نمی‌تواند چیزی را به آنها تحمیل کند.

 
به گزارش خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان صبح چهارشنبه در "همایش مشترک مسوولان دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری و دبیران هم‌اندیشی استادان دانشگاه‌های کشور" که به مناسبت سالروز وحدت حوزه و دانشگاه، برگزار شد، افزود: همه دنیا درباره مولفه‌های شرایط جدید بین‌المللی در حال صحبت هستند و معتقدند که دوران جنگ سرد تمام شده است دورانی که ابعاد و مولفه‌های رقابت در آن مشخص بود و این ابعاد بسیار تنگ بود چون دو ابرقدرت مسلط تعیین‌کننده شرایط بودند.
 
وی ادامه داد: بعد از فروپاشی شوروی، آمریکایی‌ها توهمی برایشان ایجاد شد که دوران نظام دو قطبی با یک فاصله کوتاه انتقالی تبدیل به دوران تک قطبی شده است. بوش پدر در سخنرانی‌هایش در سازمان ملل وعده نظم نوین جهانی داد اما با فاصله اندکی مشخص شد که آن تصور توهمی بیش نبود و از یک دوران گذار از نظام دو قطبی به دورانی که نمی‌دانیم چیست، عبور کردیم.
 
تمام جنگ‌های آمریکا برای نگه داشتن توهم قدرت برتر بودن بوده است
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: در این دوران گذار ابعاد مشخصی وجود ندارد که آیا فقط قدرت نظامی حاکم است یا قدرت اقتصادی و دیگر قدرت‌ها مهم هستند. الان آمریکا به عراق و افغانستان حمله می‌کند اما نتیجه نمی‌گیرد یعنی رییس‌جمهوری در آمریکا بر سر کار می‌آید که مجبور می‌شود شرایط جنگ را تغییر دهد. تمام جنگ‌هایی که آمریکا در دهه‌های گذشته انجام داده است برای نگه داشتن توهم قدرت برتر بودن آمریکا بوده است.
 
ظریف گفت: در دوران گذار که در آن قرار داریم دیگر ابزارهای گذشته کارآمد نیستند و امروز تمام موسسات مطالعاتی و تحقیقاتی دنیا در حال بررسی این مساله و تشریح ابعاد گذار بین‌المللی هستند تا تعیین کنند که شرایط این دوران چیست.
 
او ادامه داد: دیدگاه‌ها و نظریه‌پردازی‌ها برای شکل‌دهی آینده نظام بین‌الملل است و گزارش‌هایی که هر یک از کشورها می‌دهند به این خاطر متفاوت است چون هر یک از کشورها در کنار تحلیل از آینده سعی در ابقای آن تحلیل و اقناع آن دارند و ما هم باید همین روند را پیش بگیریم. ما نباید در حوزه فهم و اندیشه مصرف‌کننده باشیم.
 
اگر خودمان را باور کنیم نظریه‌پردازی‌های دیگران را نشخوار نمی‌کنیم
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: اینکه معتقدیم جمهوری اسلامی قدرتمند است به این دلیل است که ما ملتی هستیم که به برکت اسلام و انقلاب و امام و رهبری و خون شهدا توانستیم این استقلال را داشته باشیم که حرف خودمان را بزنیم. اگر خودمان را باور کنیم نظریه‌پردازی‌های دیگران را نشخوار نمی‌کنیم.
 
ظریف گفت: محیط دانشگاه باید فهم بومی و مبتنی بر منافع ملی داشته باشد.
 
وی گفت: مردم ما نشان دادند علیرغم همه تبلیغ‌ها و فضاسازی‌ها به جمهوری اسلامی اطمینان دارند و این دیدگاه را پای صندوق رای بیان کردند.
 
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: فرمایش مقام معظم رهبری پای صندوق رای که رای مردم را حق‌الناس بیان کردند بسیار مهم بود و این حق‌الناس را مسوولان رعایت کردند و رای مردم را پاس داشتند و این اطمینان مردم را ثابت کردند که به نظر من اطمینان درستی است و این بزرگ‌ترین سرمایه اجتماعی ماست.
 
او ادامه داد: در منطقه ما چنین اتفاقی نیفتاده است که وقتی یک رییس جمهور انتخاباتی را اداره می‌کند در آن انتخابات دیدگاهی متفاوت از دولت قبل روی کار آید؛ ما از طریق صندوق رای توانستیم بدون استفاده از هیچ اعمال زوری این کار را انجام دهیم و مردم ما نیز توانستند دیدگاه‌شان را به کرسی بنشاند و این برجستگی بی‌نظیر ایران در منطقه را نشان می‌دهد.
 
وی گفت: در منطقه ما اکنون دیدگاه‌های افراطی سکولار به بن‌بست رسیده‌اند و از سویی دیدگاه‌های افراطی‌گری مدعی بر اسلام نیز به بحران رسیده‌اند. آن چه در این منطقه توانسته برای 35 سال از آزمایش زمان موفق بیرون آید یک مدل است و می‌توان آن را مبنای قدرت خود بدانیم. در این صورت است که چالش‌ها و ظرفیت‌های خود را می‌شناسیم بدخواهان ما نیز این توانمندی ما را متوجه شدند.
 
"برنامه اقدام مشترک" در نهایت نشان می‌دهد که سلاح هسته‌یی نداریم
رییس دستگاه دیپلماسی کشور با اشاره به "برنامه اقدام مشترک" گفت: ما برنامه‌ای را تنظیم کردیم که در نهایت نشان می‌دهد سلاح هسته‌یی نداریم اما سوال این‌جاست که چرا باید رژیم صهیونیستی از چنین برنامه‌ای ناراحت شود. البته خودمان می‌دانیم که به دنبال سلاح هسته‌یی نیستیم این را به لحاظ اخلاقی و امنیت منطقه‌یی و استراتژیک و نیز بر اساس فتوای مقام رهبری برای خود قائل هستیم. ما می‌دانیم که باتوجه شرایط استراتژیک در منطقه سلاح هسته‌یی برای ما امنیت ایجاد نمی‌کند.
 
او ادامه داد: ما قرار است براساس توافق ژنو به دنیا اطمینان دهیم که برنامه هسته‌یی ایران صلح‌آمیز است اما برخی‌ها از این روند نگرانند چرا که فهمیده‌اند با حل و فصل موضوع هسته‌یی ایران فضای بین‌المللی که برای ایران هراسی و توهم و وحشت از توان ایران ایجاد کرده‌اند از بین خواهد رفت.‌آن‌ها در این فضا همه جنایات خود را توجیه می‌کنند. چرا امروز کسی درباره سیاست‌های ضد حقوق بشری و شهرک‌سازی رژیم صهیونیستی صحبت نمی‌کند؟ این بازی است که با ایجاد خطر دروغگین ایران در منطقه سعی دارند بر روی همه جنایات‌شان سرپوش بگذارند و خود را مدعی امنیت و صلح معرفی می‌کنند. با اجرای توافق ژنو این فضا شکسته و زلزله‌ای در منطقه ایجاد می‌شود.
 
نمی‌توان دیگر با ایران به عنوان یک خطر در منطقه برخورد کنند
ظریف با اشاره به نگرانی همسایگان کشور از توافق اخیر میان ایران و 1+5 اظهار کرد: مگر چه اتفاقی افتاده است که دوستان ما نگران شدند؟ آن چه اتفاق افتاده است این است که آن فضاسازی که درباره ایران در سال‌های گذشته ایجاد کرده بودند دروغ بوده است و نمی‌توان دیگر با ایران به عنوان یک خطر در منطقه برخورد کنند.
 
رییس تیم مذاکراتی ایران با 1+5 در رابطه با توافق ژنو خاطرنشان کرد: ما با حرف و دیدگاه‌مان اصل تفکر سلطه را زیر سوال می‌بریم و این نگرانی ایجاد می‌کند اما آن‌ها این نگرانی‌شان را با زبان این که ایران تهدید هسته‌یی است و یا می‌خواهد علیه کشورهای همسایه دخالت نظامی کند مطرح می‌کنند. سیاست دولت روحانی این است که چنین ابزاری را از دست کشورها با حفظ عزت و اصول‌مان خارج کند و این اصول این است که ما اجازه نمی‌دهیم کسی با فکر ما برخورد کند و نمی خواهیم کسی چیزی را به ما دیکته کند. ما نمی‌پذیریم که به ما امر و نهی کنند و برای‌مان نسخه بپچیدند و آینده ما را آن‌ها تعیین کنند. ما در زمین کسی بازی نمی‌کنیم و آینده را خودمان رقم می‌زنیم.
 
وزیر امور خارجه کشورمان اضافه کرد: ما در کشور خود هر چه بخواهیم می‌گوییم و آن‌ها هم در کشور خود هر چه بخواهند می‌گویند اما اگر قرار شد معامله کنیم و مذاکره کنیم و به نتیجه برسیم باید در بهترین شرایط باشد؛ مثلا در یک خواستگاری همه نظرات خانواده عروس یا همه نظرات خانواده داماد محقق می‌شود؟ بالاخره کمی از این طرف و کمی از آن طرف دو طرف به یک نظر مشترک می‌رسند (البته این موضوع عروسی نیست دوستان اشتباه نکنند). ما از یک سابقه طولانی بی‌اعتمادی و نگرانی مردم ایران نسبت به نیات کشورهای غربی برخورداریم. از این رو باید با چشم باز حرکت کنیم. اما این واقعیت وجود دارد که اگر چهار صفحه توافق می‌کنید نصف آن دیدگاه‌های شما و نصف دیگر دیدگاه‌های آن‌ها باشد. نمی‌تواند 100 درصد دیدگاه‌های خود را القا کرد آن وقت می‌شد نطق و سخنرانی‌ شما.
 
او ادامه داد: باید بر پایه واقع‌بینی با اهداف مشخص پیش رویم. مردم ما در طول 30 سال گذشته نشان دادند که تحریم‌ها و فشار کارساز نیست. نه این که تحریم فشار نیاورده است و یا به عنوان دولت وظیفه نداریم این فشارها را از دوش مردم برداریم. ما مستخدم این مردم هستیم، وظیفه‌مان این نیست که برای مردم هزینه درست کنیم؛ دیپلماسی به معنای پیش بردن اهداف با کم‌ترین هزینه است اگر نه دیگر هنری نیست.
 
آمریکا نمی‌خواهد ما برنامه هسته‌یی داشته باشیم؛ اما نمی‌تواند
ظریف تاکید کرد: معتقدیم امکان رسیدن به راه‌حل وجود دارد و به خودمان اعتماد داریم. آمریکا و رژیم صهیونیستی قدر و قدرت نیستند. بعضی وقت‌ها برخی صحبت‌های می‌شنوم که احساس می‌کنم کسی که این سخنان را بیان می‌کند در ذهنش آمریکا را موجودیت می‌داند غیرقابل شکست و اگر آمریکا جای چیزی را بپذیرد هم خودش خواسته است. اما تنها چیزی که در دنیا قدرت مطلق است ذات باری تعالی است. این را باور کنیم. اوباما در مرکز سابان در سخنرانی‌اش گفت اگر می‌توانستم، نمی‌خواستم حتی یک پیچ و مهره هم در برنامه هسته‌یی ایران باشد. پس آمریکا نمی‌خواهد ما برنامه هسته‌یی داشته باشیم؛ البته که نمی‌خواهد؛ اما خودش با زبان خود دارد می‌گوید که نمی‌تواند چنین کاری انجام دهد.
 
وی افزود: اگر ما خودمان، خدا و خودباوری مردم را بپذیریم می‌بینیم که اوباما می‌گوید ما نتوانستیم جلوی برنامه هسته‌یی ایران را بگیریم. از او می‌پرسند چرا برنامه غنی‌سازی ایران را پذیرفتید و پاسخ می‌دهد چاره‌ای نداشتیم؛ چرا که نمی‌توانم غنی‌سازی را از بین ببرم. بنابراین اگر این باور را در ذهن خود درست کردیم آن زمان است که می‌توانیم طراحی کنیم. ما باید براساس دیدگاه‌های خودمان تحولات دنیا را بشناسیم و ببینیم با توانی که از خود سراغ داریم و امکانات‌مان چطور می‌توانیم در این شرایط نقش آفرینی کنیم و برای آینده دنیا و منطقه‌مان تاثیرگذار باشیم. این نیاز به فکر،‌ گفت‌وگو،‌ نقد و تبادل نظر دارد.
 
وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: محیط دانشگاه باید محیط نواندیشی و آزاداندیشی باشد. ما در وزارت خارجه می‌توانیم به عنوان مشتری از محیط دانشگاهی و حوزه درخواست را داشته باشیم که تبادل نظر کنیم.
 
در کشتی نشسته‌ایم که ملی است نه جناحی
او افزود: ما نیازمند نقد هستیم اما به همدلی بیش‌تر نیاز داریم و همه باید بدانیم که در یک کشتی نشسته‌ایم و این کشتی جناحی نیست و ملی است و هر جایی از آن سوراخ شود همه با هم در وضعیت مشابه قرار می‌گیریم.
 
به گزارش ایسنا ظریف در ادامه به سوال اساتید و حاضران در این همایش پاسخ داد.
 
اوباما در "سابان" برای از بین بردن برنامه هسته‌یی ایران اعلام ناتوانی کرد
وی با بیان این که اخلاق‌مان مبنای دیدگاه‌های‌مان است گفت: ما در برابر حرف بی‌مورد موضع دیپلماتیک اما محکم اتخاذ می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم منافع و حقوق ملی‌مان زیر پا گذاشته شود البته می‌فهیم اوباما دارد برای گروهی در آمریکا صحبت می‌کند. روزنامه لس‌آنجلس تایمز درباره سخنرانی اوباما در مرکز سابان گفت اوباما غنی سازی در ایران را پذیرفت و روزنامه‌های دیگر معتبر آمریکایی هم این حرف را تیتر کردند. حرف جدید اوباما در مرکز سابان اعلام ناتوانی در از بین بردن برنامه هسته‌یی ایران بوده است اما متاسفانه در ایران به جای این که حرف جدید اوباما را مورد توجه قرار دهیم به اظهاراتی که سال‌ها به طور تهدیدآمیز علیه ایران مطرح می‌شود می‌پردازیم. البته ما نمی‌پذیریم کسی به مردم ما توهین کند و هر بار که یک مقام خارجی به مردم،‌ انقلاب و ایران توهین کند در مقابلش می‌ایستیم، اما این به این معنی نیست که متوجه تحولات نباشیم.
 
نظر سردار جعفری محترم است البته من بیش‌تر مذاکره کرده‌ام
وی در پاسخ به این پرسش که سردار جعفری در دانشگاه امام صادق عنوان کرد چیز کمی به‌دست آوردیم و خیلی چیزها از دست دادیم، گفت: نظر ایشان محترم است البته من بیش‌تر مذاکره کرده‌ام و چنین اعتقادی ندارم. معتقدم آن چه به دست آورده‌ایم قابل توجه بوده است.
 
ظریف با اشاره به تحریم‌هایی که علیه ایران تصویب و اجرا شده است گفت: تحریم‌ها یک ساختمان بود اما بیش از آن فضا بود و خیلی ‌از مسائل که برای ایران اتفاق می‌افتد از قاعده و قانون برخوردار نبود. مثل تحریم دارو و مواد غذایی. فضایی ایجاد کرده بودند که الان آن فضا فرو ریخته است و سر و صداهایی که امروز کوهن، وزیر خزانه‌داری دولت آمریکا می‌کند به این خاطر است که ساختن این فضا بسیار مشکل بود.
 
غنی‌سازی 20 درصد با فاصله کم‌تر از 24 ساعت قابل بازگشت است
او ادامه داد: ساختمان برنامه هسته‌یی ما حفظ شده است و غنی‌سازی 20 درصد با فاصله کم‌تر از 24 ساعت قابل بازگشت است.
 
ظریف گفت: بسیاری از مطالبی که درباره متن توافق در داخل کشور گفته شده حرف صحیحی نبوده است. من توصیه می‌کنم به جای توجه به تبلیغات، متن توافق‌نامه را بخوانند.
 
وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به این پرسش که آیا مقام معظم رهبری قبل از توافق ژنو در جریان مفاد آن بودند؟ گفت: من قصد ندارم از مقام معظم رهبری خرج کنم. هر لحظه ایشان تصمیم‌گیری کنند مذاکرات متوقف می‌شود. ما ادعای‌مان این است که باید مطیع رهبری باشیم. این که رهبری خودشان تصمیم بگیرند درباره کلمات و عبارات دخالت کنند یا نه تصمیم حضرت ایشان است و بنده نه وارد این حوزه می‌شوم و نه اختیار آن را دارم و نه مصلحت می‌دانم.
وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به این پرسش که آیا مقام معظم رهبری قبل از توافق ژنو در جریان مفاد آن بودند؟ گفت: من قصد ندارم از مقام معظم رهبری خرج کنم. هر لحظه ایشان تصمیم‌گیری کنند مذاکرات متوقف می‌شود. ما ادعای‌مان این است که باید مطیع رهبری باشیم. این که رهبری خودشان تصمیم بگیرند درباره کلمات و عبارات دخالت کنند یا نه تصمیم حضرت ایشان است و بنده نه وارد این حوزه می‌شوم و نه اختیار آن را دارم و نه مصلحت می‌دانم؛ اما رهبری چارچوب‌های کلی تعیین می‌کند و مسوولیت مذاکره با من است. ایشان محبت کردند دیدگاه‌شان را مطرح کردند و نیز بزرگواری‌شان نسبت به من و تیم مذاکره‌کننده را مطرح کردند که بنده شرمنده این بزرگواری و قدردان آن هستم اما بیش از این اجازه دهید وارد این مقوله نشوم چرا که معتقدم با تمام وجود ما باید خرج نظام و رهبری شویم.
 
(احسنت حاضران).
 
ظریف در پاسخ به این که شما بارها مدعی شدید در توافق ژنو غنی‌سازی ایران به رسمیت شناخته شده است بگوید از کدام جمله انگلیسی متن توافق می‌توان چنین استنباطی را داشت؟ تصریح کرد: ترجمه متن فارسی عین متن انگلیسی است و در موادی ما احتیاط کردیم یک مقدار به ضرر خودمان ترجمه کردیم. هم‌چنین حق غنی‌سازی و حقوق هسته‌یی در معاهده ان.پی.تی به عنوان حقوق غیرانفکاک شناخته شده است یعنی از نظر حقوقی این حق قابل شناسایی نیست و فقط باید به آن احترام بگذارند و اجرا شود.
 
وی افزود: مثل این است که کسی بخواهد حق حیات یک نفر را شناسایی کند؛ یعنی اگر شناسایی نکند آن فرد حق حیات نخواهد داشت؟ مبنای حقوق هسته‌یی به لحاظ حقوق بین‌الملل عین حق حیات است؛ بنابراین لازم است مانعی در اجرای این حق برای شما به وجود نیاید. در برنامه اقدام مشترک در دو جا گفته شده است که برنامه هسته‌یی ایران شامل غنی‌سازی ادامه پیدا می‌کند و در کنارش تحریم‌ها برداشته می‌شود و این یعنی احترام به اجرای حق ما.
 
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به قانون آمریکا که حق غنی‌سازی را برای هیچ کشوری به رسمیت نمی‌شناسد و در توافق‌های هسته‌یی‌اش با کشورها اجازه انجام غنی‌سازی را به آن‌ها نمی‌دهد اظهار کرد: تنها این قاعده برای سه کشور هند، ژاپن و کره‌جنوبی مستثنی شده است و حتی امارات متحده این حق را ندارد و عربستان 5 سال است با آمریکا در این باره مذاکره می‌کند اما موفق نمی‌شود دولت پهلوی سال‌ها با آمریکا مذاکره می‌کند و اسناد شورای امنیت ملی آمریکا نشان می‌دهد که در آن زمان هم آمریکا چنین حقی را به ایران نداده است. متاسفانه در این زمینه با برخی دروغ‌پردازی‌ها از سوی عناصر رژیم شاه مواجه هستیم.
 
ظریف با بیان این که باور کنیم من در زندگی‌ام آدم دروغگویی نبودم، به مقاله واشنگتن پست اشاره کرد و گفت که اگر حرف ما را باور نمی‌کنید به حرف آمریکای‌ها اشاره می‌کنم و افزود: روزنامه واشنگتن پست گفت که دولت آمریکا به مردم کشورش دروغ گفته است که در توافق غنی‌سازی نیست به این دلیل که اولین کشوری که توافق را در اختیار خبرنگاران و رسانه‌ها قرار داد من بودم و بیانیه دولت آمریکا که بعد از توافق برای افکار عمومی منتشر کرد و در آن غنی‌سازی وجود نداشت، خلاف واقع بود.
 
در توافق ژنو در دو جا به غنی‌سازی اشاره شده است
او ادامه داد: در توافق ژنو در دو جا به غنی‌سازی اشاره شده است و اتفاقا در آن دو جا ما شروطی را هم که نمی‌توانستیم بپذیریم برداشتیم.
 
ظریف در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر این که از گام‌های سه گانه توافق تنها گام اول مدت‌دار است و اگر طرف غربی خواستار تمدید گام اول باشد ایران چه موضعی را اتخاذ می‌کند؟ گفت: اول این که تنها گام اول مدت‌دار نیست بلکه رسیدن به توافق نهایی نیز مدت‌دار است و باید در طول یکسال این کار انجام شود و در راه‌حل نهایی تاکید شد که باید در یک دوره‌ای که زمان آن توافق می‌شود روند اجرا شود. ما تاکید کرده‌ایم باید هر یک از مراحل مدت‌دار باشد چرا که باید بعد از تمام شدن مرحله نهایی برنامه هسته‌یی ایران مثل برنامه هسته‌یی هر کشوری که سلاح ندارد مثل برزیل،‌ ژاپن، آلمان،‌ آرژانتین و غیره باشد. بنابراین اگر ما هر محدودیتی در این گام‌ها می‌پذیریم موقتی است.
 
وی در پاسخ به این که چه تضمینی وجود دارد به مرحله نهایی برسیم؟ اظهار کرد: هیچ تضمینی وجود ندارد. ما خیال‌مان جمع است و دغدغه‌ای نداریم.
 
ظریف درباره اورانیوم 20 درصدی خاطرنشان کرد: ما تاکنون 450 کیلو اورانیوم تولید کرده‌ایم و 250 کیلوگرم آن را به اکسید تبدیل کردیم و برای اولین‌بار در طول سه سال گذشته در ماه سپتامبر آژانس اعلام کرد اورانیوم 20 درصد‌تان از 220 کیلوگرم فراتر رفته است. در عین حال میزان اورانیوم مورد نیاز20 درصدی ما مشخص است و میزان تبدیل آن به سوخت هم مشخص است.
 
تهمت و افترا را می‌شنوم اما مصالح ملی را فدای دفاع از خود نمی‌کنم
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به اتهاماتی که به وی و تیم مذاکره‌کننده در مورد توافق ژنو وارد می‌شود گفت: من اعلام کرده‌ام تهمت و افترا را می‌شنوم اما مصالح ملی را فدای دفاع از خود نمی‌کنم.
 
ظریف با اشاره به سفرش به کویت و سوال یک خبرنگار از وی درباره جزایر سه‌گانه گفت: من براساس موضع همیشگی ایران پاسخ دادم که ما آماده گفت‌وگو درباره سو تفاهم‌های ناشی از اجرای قرارداد 1971 هستیم. این موضع 22 ساله ماست و دوستان من را به وادادگی متهم کردند و از منافع ملی و تمامیت ارضی خرج کردند تا یک دعوای سیاسی را پیش ببرند. معتقدم اگر وزیر خارجه چنین حرفی زده بود باید می‌گفتند که چنین چیزی گفته نشده است نه این که وقتی وزیر در کشور عربی است و اتفاقا درست موضع نظام را گفته است بیاییم صحبت‌هایش را قلب کنیم و بگویم وزیر خارجه‌مان وا داده است! آیا منفعت نظام در این است؟ یک نفر پیدا شود و به من جواب دهد؟ ما برای چه کسی داریم کار می‌کنیم؟
 
وی ادامه داد: برخی سایت‌های ایرانی بدون هیچ منبعی برای اسراییل نامشروع در پای میز مذاکرات مشروعیت درست کردند. مشخص نیست کدام مقام رژیم صهیونیستی جرات داشته که بگوید می‌خواهیم بیایم بنشینم در مقابل ایران و گفت‌وگو کنیم! چرا باید بی‌دلیل برای رژیم صهیونیستی مشروعیت بسازیم؟
 
ظریف گفت: باید از فضای ایجاد شده تحت تاثیر توافق ژنو استفاده سیاسی و اقتصادی کنیم و اسلام‌هراسی و شیعه‌هراسی که سکه روز شده است و شیعه کشی که باب شده است را از بین ببریم.
 
او در پاسخ به سوال چرا سیاست خارجی محدود به پرونده هسته‌یی شده و از مسائل دیگر مثل جنایات رژیم صهیونیستی غافل شده‌ایم؟ گفت: نتانیاهو به اندازه‌ای که در این سه ماه عصبانی شده است در هشت سال گذشته عصبانی نبوده است. هم‌چنین سیاست خارجه‌مان محدود به پرونده هسته‌یی نیست. ما بعد از هفت سال کمیسیون مشترک اقتصادی با آفریقای جنوبی را برگزار کردیم. با کویت بعد از شش سال کمیسیون مشترک تشکیل دادیم و با سایر کشورها روابط جدی را دنبال می‌کنیم. البته پرونده هسته‌یی زمان زیادی را از ما می‌گیرد.
 
داریم فرش را از زیر پای رژیم صهیونیستی می‌کشیم
وزیر خارجه کشورمان تاکید کرد: اما ما داریم فرش را از زیر پای رژیم صهیونیستی می کشیم و بازی چندین ساله رژیم صهیونیستی به هم خورده است.
 
وی درباره وضعیت سانتریفیوژهای ایران براساس توافق ژنو گفت: الان 19 هزار سانتریفیوژ داریم و از این تعداد 8 تا 9 هزار ماشین با اورانیوم کار می‌کند و بقیه‌اش یا نمی‌چرخد یا بدون اورانیوم می چرخد و این برای این دولت هم نیست؛ از گذشته است و همین وضعیت هم ادامه پیدا می‌کند.
 
ظریف گفت: آن چه که الان توافق می‌کنیم قسمتی از توافق نهایی است. براساس چارچوب تعریف شده، غنی‌سازی ایران ادامه پیدا می‌کند و تحریم‌ها به طور کامل رفع می‌شود و ما هم نگرانی‌های جامعه بین الملل را رفع می‌کنیم. البته این جامعه بین‌الملل که می‌گویند همین شش کشور هستند که خود را جامعه بین‌الملل می‌دانند. واقعیت این است که ما هم مهره و هم موضوع برای مذاکره داریم و آن چه که تا الان توافق شده است برای یک دوره شش ماه است و در نهایت باید کل تحریم‌ها برداشته شود.
 
وی ادامه داد: ویژگی این توافق این است که تصویر نهایی در آن تعیین شده است. من اصرار داشتم که طرف مقابل تصویر نهایی را بپذیرد.
 
رییس تیم مذاکراتی ایران با 1+5 درباره لغو نشدن تحریم‌های حقوق بشر در چارچوب توافق ژنو گفت: ما درباره حقوق بشر صحبت نمی‌کنیم که بخواهیم تحریم‌های مرتبط با این موضوع را در این مذاکرات مطرح کنیم. در عین حال آمریکایی‌ها علیه همه کشورها قطعنامه حقوق بشری صادر می‌کنند اما هیچ کدام اجرا نمی‌شود. تحریم‌های حقوقی بشری مبتنی بر سیاست آمریکاست و هیچ کشوری آن را اجرا نمی‌کند.
 
ظریف با اشاره به قانون داماتو ادامه داد: آمریکایی‌ها در دوران کلینتون سرمایه‌گذاری بالای 20 میلیون دلار در صنایع نفت ایران را ممنوع کردند اما اروپایی‌ها به آمریکایی‌ها گفتند اگر بخواهید این قانون را اجرا کنید به دادگاه می‌کشانیم‌تان اما در دوره اخیر شاهد بودیم وقتی آمریکا فروش بنزین به ایران را ممنوع کرد کسی صدایش درنیامد در حالی که مساله مهم‌تری بود و در همین راستا دولت دوست ما ونزوئلا سال گذشته اعلام کرد که دولت ایران نیاز به بنزین ما ندارد؛ این یعنی بنزین نمی‌فروشند و به همین دلیل است ما داریم ساختمان فضاسازی‌های علیه ایران را می‌شکنیم.
 
ظریف درباره برخی انتقادها نسبت به سخنانش که گفته بود آمریکایی‌ها از سلاح‌های ما نمی‌ترسند بلکه از فرهنگ شهادت ما می‌ترسند گفت: من گفتم آمریکا از فرهنگ شهادت ما می‌ترسند. بزرگ‌ترین مانع آمریکا قدرت مردم یعنی خودباوری و فرهنگ ایثار و شهادت آن‌هاست و این سرمایه را نمی‌توانیم با سلاح عوض کنیم. روزی که این کار را انجام دهیم آغاز اشتباه ماست. من شعار نمی‌دهم. من 20سال امنیت بین‌الملل درس دادم و متون استراتژیک آمریکا را خوانده‌ام. برخی گفته‌اند من صلاحیت ندارم در این زمینه (نظامی) صحبت کنم اما معتقدم نگرانی آمریکایی‌ها از سلاح ما نیست، بلکه از فرهنگ و مقاومت مردم ماست؛ یعنی بزنند دوباره می‌سازیم.
وی درباره برخی انتقادها نسبت به سخنانش که گفته بود آمریکایی‌ها از سلاح‌های ما نمی‌ترسند بلکه از فرهنگ شهادت ما می‌ترسند گفت: من گفتم آمریکا از فرهنگ شهادت ما می‌ترسند. بزرگ‌ترین مانع آمریکا قدرت مردم یعنی خودباوری و فرهنگ ایثار و شهادت آن‌هاست و این سرمایه را نمی‌توانیم با سلاح عوض کنیم. روزی که این کار را انجام دهیم آغاز اشتباه ماست. من شعار نمی‌دهم. من 20سال امنیت بین‌الملل درس دادم و متون استراتژیک آمریکا را خوانده‌ام. برخی گفته‌اند من صلاحیت ندارم در این زمینه (نظامی) صحبت کنم اما معتقدم نگرانی آمریکایی‌ها از سلاح ما نیست، بلکه از فرهنگ و مقاومت مردم ماست؛ یعنی بزنند دوباره می‌سازیم.
 
ظریف ادامه داد: اگر مبنای قدرت خود را نفهمیم در زمین طرف مقابل بازی کرده‌ایم و قدرت او را تعمیق کردیم. شعارهای انقلاب مبتنی بر یک واقعیات است و باید آن را بپذیریم.
 
وی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر این که اوباما گفته است قبلا جلسات محرمانه‌یی با ایرانی‌ها داشته‌ایم؛ آیا این جلسات با نظر رهبری بوده است؟ گفت: اول این که اوباما چیزی را لو نداد. دوم این که آن چه مطرح بود در کنار 1+5 مذاکراتی با آمریکایی‌ها بوده است و این را نه من و دیگران مخفی نکرده‌ایم. ما چیزی برای پنهان کردن نداریم. تماس تلفنی اخیر کری با من را چه کسی بیان کرد؟ خودم گفتم. باز هم تاکید می‌کنم من از رهبری خرج نمی‌کنم اما اگر رهبری نظری داشته باشند ما خود را ملزم به اطاعت از ایشان می‌دانیم و ایشان هم این نکته را هم در مورد من و هم در مورد آقای روحانی اشراف دارند.
 
وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به این که رهبری اعلام کردند به مذاکرات خوش‌بین نیستند اما در عین حال مذاکره کنید، افزود: ما هم خوش‌بین نیستیم. ما نسبت به خود و خدای خود خوش‌بینیم. ما معتقدیم طرف مقابل نمی‌تواند برای ما تعیین تکلیف کند و برعکس خودمان این کار انجام دهیم ما می‌خواهیم مانع از این شویم که بدخواهان شرایط را به روندی بازگرداند که برای کشور مصلحت نیست. من از روز اول گفته‌ام ما مرحله سختی را آغاز کرده‌ایم.
  • ۳ نظر
  • ۲۸ آذر ۹۲ ، ۰۱:۲۶
  • ۸۴۴ نمایش
  • ابناء الزهرا (سلام الله علیها)

درگیری اسلام و کفر مسئله‌ای نیست که در حال حاضر نیاز به اثبات داشته باشد. بلکه آنچه نیاز به توجه و دقت دارد کنکاش پیرامون عوامل پیروزی یا شکست اسلام در این درگیری است. بنابراین درجنگ همه‌جانبه سیاسی، فرهنگی، اقتصادی جاری در دنیای معاصر بین جبهه کفر و نفاق و ظلم از یک طرف و جبهه توحید و ولایت و عدالت از سوی دیگر یکی از مهم‌ترین مسائل بررسی عوامل پیروزی یا شکست در این درگیری تمدنی است. به نظر می رسد یکی از مسائلی که باید در این مبارزه نفس‌گیر همواره مدنظر داشت؛‌ این است که نمی‌توان- و نباید- با چشم بسته و بدون شناخت کافی از دشمن امید به موفقیتی در این مبارزه داشت. اهمیت دشمن‌شناسی نه با آغاز حکومت جمهوری اسلامی ایران بلکه از اولین روز تأسیس حکومت علوی و نبوی به دست خاتم‌المرسلین(ص) و امیر‌المومنین(ع) همواره خودنمایی کرده و خواهد کرد. این نوشته در پی آن است که با بررسی- ولو مختصر- کلمات مولای شهید شیعه(ع) درنگی در اهمیت مسئله شناخت دشمن داشته باشد.

  • ۰ نظر
  • ۲۵ آذر ۹۲ ، ۰۱:۲۷
  • ۲۴۰۹ نمایش
  • ابناء الزهرا (سلام الله علیها)

«اگر به نطق رسمی آقای وزیر اطلاعات در زمان رای اعتماد در مجلس استناد کنیم، ایشان هم از این نظر همین مشی را در نظر گرفته‌اند ضمن اینکه هنوز وضعیت گذشته به «تسخیر دولت جدید» درنیامده. این دوران، دوران گذار و فترت است.» این عبارات بخشی از سخنان علی یونسی وزیر اطلاعات دولت خاتمی و  دستیار ویژه حسن روحانی در امور اقوام و اقلیت‌های دینی است که اخیرا در گفتگو با ایسنا بیان شده است.

به گزارش رجانیوز، شاید آن روزی که حسن روحانی در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری مکررا به شایسته سالاری و مخالفت با رفت و آمدهای اتوبوسی مدیران اشاره داشت، کمتر کسی تصور می کرد چندماه بعد که وی در مسند رییس جمهور جدید کار خود را آغاز میکند، نه تنها خلاف شعارهای انتخاباتی خود عمل کرده که حتی موج این تغییر و تحولات گسترده را به حساس ترین و مهم ترین جایگاه های مدیریتی و امنیتی کشور نیز برساند، بگونه ای که دستیار ارشد وی به راحتی و در یک گفتگوی رسمی اعلام کند وزارت اطلاعات هنوز! به «تسخیر دولت جدید» در نیامده است.

این در حالی است که آقای روحانی در نخستین نشست خبری خود پس از پیروزی در انتخابات در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران اعلام داشت دولت تدبیر و امید از نیروهای متعهد و کارآمد گذشته استفاده خواهد کرد و با کلید آمده است و نه با داس.

حال سخنان مبهم و عیجب علی یونسی درباره تسخیر وزارت اطلاعات توسط دولت جدید را مشخص نیست چگونه باید تفسیر کرد و اگر معنای این سخن کنار گذاشتن نیروهای کارآمد و متعهد در این نهاد حساس و جایگزینی نیروهای سیاست زده ای است که در سالهای گذشته آسیب های حضور آنها در نهادهای مختلف نظام بارها و بارها اثبات شده است، باید منتظر ماند و دید مجلس شورای اسلامی و دیگر نهادهای نظارتی چه واکنشی به این مساله خواهند داشت.

از سوی دیگر اهمیت سخنان خطرناک یونسی آنجایی خود را نشان می دهد که تجربه سه دهه بعد از پیروزی انقلاب به خوبی نشان داده است حضور عناصر خودسر و افراطی در نهادهای حساسی مانند وزارت اطلاعات که با تغییر و تحولات دولت ها به صورت اتوبوسی آمده و رفته اند، تا چه حد می تواند مضر و در راستای اخلال در امنیت ملی کشور باشد، «قتل های زنجیره ای» شاید بارزترین مثالی باشد که بتوان در این باره به آن استناد کرد و یکی از علل اصلی بوقوع آمدن آن عدم اشراف وزیر اطلاعات وقت به نیروهای زیر دست خود و دور خوردن در بکارگیری افرادی بود که  بعدها نقش آنها در ایجاد آن بحران مشخص شد.

این مساله مهم چند ماه قبل مورد تاکید حمید رسایی، نماینده مخالف آقای سید محمود علوی وزیر اطلاعات فعلی در جلسه رای اعتماد مجلس قرار گرفته بود. رسایی در این باره تاکید کرده بود: «عدم آشنایی و تسلط بر امور درباره وزارتخانه حساسی مانند وزارت اطلاعات آسیب‌های جدی به کشور ما وارد می‌کند. همه شما به یاد دارید که در سال 76، وقتی دولتی روی کار آمد وزیری را معرفی کرد که او هم هیچ سابقه و آشنایی با این حوزه نداشت ... وزارتخانه‌ای وزیرش بر امور تسلط نداشت  یک تیم امنیتی که مسئله داشتند؛ این هشدار است، این آقایان آن روز اصلا با انتصاب این وزیر مخالفت نکردند، نتیجه‌اش این شد که بی‌تجربگی موجب شود وزیر را دور بزنند، قتل‌های زنجیره‌ای تحقق پیدا کردند، مهمترین هدف قتل‌های زنجیره‌ای زدن و تخریب وزارت اطلاعات بود.»

حال باید بار دیگر منتظر بود و دید که وزیر اطلاعات فعلی، تحت تاثیر و کنترل اطرافیان رییس جمهور و عناصر خارج از این وزارتخانه، داس اعتدال را به این وزارتخانه حساس نیز خواهد رساند و به تعبیر علی یونسی، وزارت اطلاعات را به «تسخیر دولت جدید» در خواهد آورد یا اتفاق دیگری خواهد افتاد؟

به نظر می‌رسد که علی یونسی که به دلیل آگاه بودن از عدم رای اعتماد نمایندگان مجلس به خود برای تصدی جایگاه وزارت اطلاعات، نتوانست حضور مستقیم در این وزارتخانه داشته باشد، اکنون به دنبال تاثیرگذاری بر ساختار امنیتی کشور و دور زدن نظارت نمایندگان مردم در بهارستان است. به همین دلیل، لازم است تا بهارستان نشینان توجه لازم را به این موضوع داشته باشند و با تنظیم قوانین مناسب، مانع از سیطره این جریان فکری خطرناک بر دستگاه امنیتی کشور شوند.

  • ۰ نظر
  • ۲۰ آذر ۹۲ ، ۲۳:۵۲
  • ۵۹۰ نمایش
  • ابناء الزهرا (سلام الله علیها)

گروه سیاسی مشرق - اگر به دنبال یک بحث ژورنالیستی در نقد یا موافقت با اظهارات ریاست محترم جمهوری در گزارش صد روزه هستید بهتر است این مطلب را دنبال نکنید. چرا که در این مطلب رویکردی متفاوت به نقد و بررسی یک جزء حاشیه‌ای اما بسیار مهم از بیانات ریاست محترم جمهوری پرداخته شده است. در این نقد آنچه هدف اصلی بررسی قرار گرفته است مساله «رگه‌هایی از لیبرالیسم فرهنگی» و تحذیرهایی در باب خطرات این تفکر است که البته با نگاهی ژورنالیستی تنظیم نشده است و تلاش شده  این مطلب نظری نسبتا سنگین با ساده‌ترین بیان ممکن (در حد توان نویسنده) برای خوانندگان بیان شود.

تعیین موضوع دقیق بحث

برای آنکه خوانندگان محترم دچار سردرگمی نشوند باید خاطر نشان کرد که متن حاضر به بررسی همه بیانات ریاست محترم جمهوری نمی‌پردازد؛ بلکه از میان همه سخنان و گزارش کار صد روزه ایشان بر روی فراز کوتاه زیر متمرکز خواهد شد:

"رئیس جمهور با بیان این که دولت تلاش می‌کند تا جهت‌گیری‌های فرهنگی را مشخص کند، گفت: البته در برخی از موارد شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت‌گیری‌ها را تعیین می‌کند اما نکته‌ای در میان قابل توجه است. ما به صاحبان فرهنگ اعتماد کنیم، صاحبان فرهنگ در این کشور فرهیختگان و بزرگان ما هستند. بعضی‌ها در برخی موارد خیلی به آنها بی‌اعتمادی نشان داد‌ه‌اند به نویسندگان و فیلم‌نویسان خود اعتماد کنیم ما در همین 100 روز خیلی از کتاب‌هایی که ممنوع شده بود و می‌شد آزاد شوند، آزادشان کردیم. 

خیلی‌ از نویسنده‌ها ممنوع‌‌القلم شده بودند و ما آنها را به صریح‌القلم تبدیل کردیم تا بروند هر چه می‌خواهند بنویسند البته در چارچوب قانون و خود آنها اهل این کشور هستند و علاقه‌مند به این کشور هستند. رئیس جمهور افزود: خیلی از کتاب‌ها، خیلی از فیلم‌ها و مقررات دست‌وپا گیر را در حال کم کردن و روان‌سازی آن هستیم. هم در بخش اقتصاد کم و روان‌سازی می‌کنیم و هم در بخش فرهنگ کم و روان‌سازی می‌کنیم. 

فضای امنیتی را از فرهنگ کنار می‌زنیم همانطور که گفتم این کار به صورت قدم به قدم صورت می‌‌گیرد. وی گفت: دولت نظرش این است که هیچ فیلتری بهتر از افکار عمومی مردم نیست. فیلم و هنر خوب را مردم می‌بینند. روحانی در پاسخ به این سؤال که برخی از مردم انتظار ویژه از شما دارند، گفت: وقتی یک فیلم ساختند و مردم نرفتند ببینند، بی‌اعتنا شدند به آن فیلم‌ساز، خودش می‌داند که باید چکار کند." 

بر این اساس نقد و ارزیابی‌ای که قرار است به اختصار هر چه تمامتر صورت گیرد به عبارات بالا و نتایج و مبانی آنها معطوف است و نه مابقی نکات مثبت و منفی موجود در بیانات ایشان.

1- تقدیرها و نکات مثبت

پیش از ورود به بحث از لیبرالیسم فرهنگی و تحذیراتی که در باب آن باید ارائه شود لازم است بیان شود که نقد صرفا به معنی بیان ضعف‌ها نیست، بلکه نقد به معنی مشخص کردن عیار یک چیز است و از این رو باید نکات مثبت را در کنار نکات منفی دید. از این رو در این متن نیز باید نکات مثبت مرتبط با این مبحث را در کنار نکات منفی آن ذکر کرد و به همین دلیل لازم است ابتدا از چند نکته مثبت در بیانات ریاست محترم جمهوری در مورد همین مبحث تشکر شود.

اول: باید از ایشان تشکر کرد که با روی باز از انتقاد و نقد استقبال کردند و بیان داشتند: «حتماً مردم به ویژه صاحب‌نظران، اندیشمندان، اهل اندیشه و قلم می‌توانند به دولت با نقد، نصیحت و پیشنهادات خود کمک کنند.» استقبال دولت از نقد و بیان صریح آن توسط ریاست محترم جمهوری امری مثبت و قابل تقدیر است. امید است که در عمل نیز مسوولان کشور خصوصا مسوولان دولتی نشان دهند که نقد پذیر و دارای تحمل لازم در این زمینه هستند.

دوم: توجه به این که دولت تنها تصمیم گیرنده در عرصه فرهنگی کشور نیست یکی دیگر از نکات مثبت در بیانات رئیس جمهور محترم است. این تصور که دولت مطلق العنان است و می‌تواند هر سیاست فرهنگی دلخواهی را در پیش گیرد تفکری آسیب‌زا و چالش آفرین است که متاسفانه در گذشته شاهد مواردی از آن بوده‌ایم. این که ریاست محترم جمهوری به صراحت بیان دارند که در تعاملی با دیگر نهادهای نظام قرار دارند و رسما بپذیرند که «البته در برخی از موارد شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت‌گیری‌ها را تعیین می‌کند» شایسته تقدیر است. هر چند که ریاست شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با شخص رئیس جمهور است اما همین میزان از دقت نظر در تقسیم کارهای صورت گرفته در عرصه فرهنگ در کشور قابل تقدیر است.

سوم: این که ریاست محترم جمهوری از اعتماد به صاحبان فرهنگ و اندیشه و قلم صحبت کردند و خاطر نشان ساختند که صاحبان اندیشه و قلم را بزرگان این کشور و فرهیختگان کشور می‌دانند نیز مثبت و قابل تقدیر است. هرچند در بیان ایشان این طعنه و تلخی مندرج بود که گویی کشور تا کنون با فرهیختگان قهر بوده است و دولت ایشان قصد آشتی دارند؛ که این امر صحیحی به نظر نمی‌رسد مگر آن که صاحبان اندیشه و قلم را به یک قشر خاص محدود کنیم، اما در مجموع باید این اظهار ایشان را اظهار نظر مثبتی دانست.

چهارم: نکته مثبت دیگر سخنان ریاست محترم جمهوری در این فراز کوتاه تاکید ایشان بر قانون و محور و فصل الخطاب قرار گرفتن آن است. این نکته‌ای مثبت و قابل تقدیراست. بی توجهی به قانون و رفتار سلیقه‌ای و خودمحورانه از هر کس آسیب‌زاست و از مسوولان اجرایی و مدیران فرهنگی کشور آسیب‌زاتر و خطرآفرین‌تر.


خطر لیبرالیسم فرهنگی

در کنار نکات مثبت، سخنان ریاست محترم جمهوری خالی از اشکالات متعدد نیز نبوده است. اما نقد اصلی این مطلب کوتاه بر اظهارات ریاست محترم جمهوری به آن بخش از سخنان ایشان باز می‌گردد که بیان داشتند: «دولت نظرش این است که هیچ فیلتری بهتر از افکار عمومی مردم نیست. فیلم و هنر خوب را مردم می‌بینند. روحانی در پاسخ به این سؤال که برخی از مردم انتظار ویژه از شما دارند، گفت: وقتی یک فیلم ساختند و مردم نرفتند ببینند، بی‌اعتنا شدند به آن فیلم‌ساز، خودش می‌داند که باید چکار کند.»

به نظر می‌رسد که این سخن رئیس جمهور محترم اشکالی اساسی و مبنایی دارد و نشان از بارقه‌هایی از آنچه «لیبرالیسم فرهنگی» خوانده می‌شود در آن موجود است. البته مشخص نیست که این بخش از اظهارات ریاست محترم جمهوری از توصیه‌های کدام یک از مشاوران ایشان است اما در هر صورت این مشورت و این نظر دارای اشکالاتی جدی است و در صورت اجرایی شدن نیز با بن‌بست‌ها و مشکلات اساسی مواجه می‌شود.

منظور از لیبرالیسم فرهنگی در این متن آن درکی از فرهنگ است که بر اساس مبانی لیبرال دموکراسی صورت می‌گیرد و با این مبانی به عرصه فرهنگی جامعه نگاه می‌کند. در این تفکر هر فرد خودمختار فارغ از اندیشه و عمل جمعی به تنهایی در پی لذت و منفعت خویش است و تعیین کننده نهایی نیز حاصل‌جمع این افراد و به تعبیری نظر اکثریت آنهاست که به نوعی خود را در عمل اجتماعی بروز می‌دهد. به عبارت دیگر این تصور که افکار عمومی بهترین فیلتر است و هیچ فیلتری بهتر از افکار عمومی نیست تفکری ناقص و معیوب است. این تفکر در واقع بر گرفته از یک مبنای لیبرالی ناقص است که درعمل نیز با خود دچار تعارض می‌شود.

مبنای لیبرالی این تفکر این است که هر فردی خود به سعادت و رستگاری خویش آگاه‌تر است و از این رو باید از دخالت دیگران در تعیین سعادت و زندگی مطلوب وی خودداری نمود. این شعار اگر چه در بادی امر برای برخی زیبا جلوه می‌کند اما نگاهی دقیق‌تر و جدی‌تر به محتوای آن نشان می‌دهد که این شعار در هیچ جامعه‌ای قابل اجرا نیست و حتی کشورهای لیبرالی مدعی این امر نیز نمی‌توانند به این شعار پایبند باشند.

اما در توضیح این که چرا مدعیان لیبرالیسم فرهنگی نمی‌توانند به این شعار خویش پایبند باشند باید خاطر نشان ساخت که لیبرالیسم فرهنگی در واقع باعث از هم گسیخته شدن تار و پود جامعه از هم می‌شود و از این رو از سوی فیلسوفان و متفکران و حتی از سوی سیاست‌گذاران در عمل نفی می‌گردد. اگر بخواهیم به بیان ساده‌تری همین مطلب را بیان کنیم باید گفت که این استدلالی که در بیان رئیس جمهور محترم آمده است حاکی ازآن است که دولت نقش خویش را در حد توان کاهش دهد و با تاکید بر فیلتر بودن افکار عمومی کار را به انتخاب آزاد مردم و خواست و میل آنها واگذار کند. اما همین امر در عمل با مشکل جدی مواجه است.

به عنوان مثال با همین ملاک ساده مطرح شده باید مواد مخدر نیز در این جوامع آزاد باشد چرا که در مورد آن نیز باید گفته شود که بهترین فیلتر افکار عمومی است و وقتی مردم نخریدند فروشندگان مواد مخدر خواهند فهمید که چه کنند و به تعبیری که رئیس جمهور محترم به کار برده‌اند وقتی مردم نرفتند بخرند و بی اعتنا شدند آن فروشنده مواد مخدر خودش می‌داند که باید چکار کند. شاید برای برخی از مخاطبان این مثال تعجب آور بیاید و مدعی شوند که چنین مثالی برای چنین بحثی درست نیست. 

این در حالی است که این مثال واقعاً در جامعه‌ای که چنین مبانی لیبرالیستی‌ای در فرهنگ آن حاکم باشد رخ داده و می‌دهد به صورتی که همین الان در ایالات متحده آمریکا به عنوان کشوری که به همین معضل گرفتار است بحث بر سر این است که مصرف ماری‌جوانا را به فیلتر افکار عمومی واگذار کنند و دولت دیگر با مصرف این ماده مخدر مبارزه نکند. به تعبیر به کار رفته در عبارات رئیس جمهور، دولت آمریکا با همین مبنا که بهترین فیلتر افکار عمومی است منتظر است ببیند که مردم می‌خواهند مواد مخدر مصرف کنند یا خیر و اگر می‌خواهند آن وقت دیگر از نظر دولت اشکالی ندارد. 

در همین ایامی که این گزارش نوشته می‌شود مجالس 10 ایالت از ایالات متحده آمریکا تصویب کرده‌اند که مصرف ماری جوانا به نحوی از انحاء (مثلا کسب مجوز از پزشک و ...) آزاد شود ولی دیوان عالی آمریکا 6 به 3 رای به ممنوعیت داده‌اند. این در حالی است که با منطق لیبرالیسم فرهنگی دولت باید زحمت را کم کند و بگذارد افکار عمومی خودش با کالا روبرو شود و اگر رغبت نشان نداد دیگر قاچاقچی نیز حساب کار خودش را خواهد کرد.

بنابراین نباید تصور کرد که مثال مواد مخدر برای این بحث خارج از موضوع است چرا که اگر افکار عمومی فیلتر خوبی باشد باید برای همه کالاهایی که در بازار عرضه می‌شوند با یک منطق رفتار شود و دلیل ندارد که فیلم یا کتاب یا هر اثر دیگری را دارای منطق جداگانه بدانیم. علاوه براین در عرصه کالاهای فرهنگی نیز در مورد مستهجن نگاری‌ها و تصاویر و فیلم‌های مستهجن نیز همین منطق غلط می‌تواند مطرح باشد.

حتی در مورد مواد غذایی نیز همین استدلال به خوبی خطا و ضعف خویش را به نمایش می‌گذارد. فرض کنید که دولتی همین نظرات مطرح شده در بیان رئیس جمهور را در مورد مواد غذایی نیز بیان کند و بگوید بهترین فیلتر افکار عمومی است و به صراحت بیان دارد که دولت نظرش این است که هیچ فیلتری بهتر از افکار عمومی مردم نیست و وقتی یک کالا را ساختند و مردم نرفتند بخرند، و به آن سازنده بی‌اعتنا شدند، خودش می‌داند که باید چکار کند.

مشخص است که این منطق ناقص و معیوب و باطل است. با این حساب باید به همه تولید کنندگان و فروشندگان کالاهای غیر بهداشتی در عرصه مواد غذایی نیز اجازه داد تا با این فیلتری که دولت تصور می‌کند بهترین فیلتر است روبرو شوند و دولت زحمت را کم کند و در کار آنها دخالت نکند. این در حالی است که همین مثال‌های ساده، اما پر معنی نشان می‌دهد که افکار عمومی بر خلاف نظر مطرح شده نه تنها بهترین فیلتر نیست بلکه یکی از ضعیف‌ترین فیلترها و یکی از پرمنفذترین فیلترهاست که از آن هر امر ناصوابی می‌تواند نفوذ کند و هر موضوع مشکل‌داری می‌تواند عبور کند. افکار عمومی اگر هم یک فیلتر باشد از نوع خوب آن نیست تا چه رسد به بهترین فیلتر‌ها.

خوب نبودن افکار عمومی به عنوان یک فیلتر در جای خود باید بحث تفصیلی شود اما به اختصار می‌توان چنین بیان داشت که افکار عمومی تحت تاثیر تبلیغات به یک فیلتر پر منفذ و ناکار‌آمد تبدیل می‌شود که توان مقابله با هیچ امر مضری را ندارد.

از این جهت شایسته است که به دولت محترم تذکر داده شود که از چنین رویکردهای ناصحیحی در عرصه فرهنگی خودداری نماید و زمینه‌های گرفتاری کشور به لیبرالیسم فرهنگی را فراهم نسازد.

  • ۴ نظر
  • ۰۹ آذر ۹۲ ، ۰۱:۴۰
  • ۶۴۵ نمایش
  • ابناء الزهرا (سلام الله علیها)

دکتر محمد صادق کوشکی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با انتشار تحلیلی نسبت به مذاکرات ایران و 5+1 که در مشرق منتشر کرده، نوشته است: 


1- تیم های مذاکره کننده 1+5 دیپلماتند و اگر از تیم ایرانی دیپلمات تر نباشند حداقل به اندازه تیم مذاکره کننده ایرانی دیپلماسی بلدند! و همین کار را برای دوستان ما دشوار کرده و خواهد کرد!



2- روزی که احمدی نژاد به قدرت رسید به صراحت وعده داد که مشکل تورم و بیکاری و کاهش قدرت خرید و مسکن و ... را یک جا حل خواهد کرد! روزی هم که دوستان به قدرت رسیدند وعده دادند که پرونده هسته ای را با حفظ حقوق ملت ایران و با رفع کامل تحریم ها در مدت کوتاه فیصله خواهند داد! هر دو وعده برای اهل بصیرت گران و ناممکن می آمد و البته تاریخ بهترین داور برای قضاوت درباره چنین وعده هایی است! 


3- آدم دوراندیش فقط به فکر امروز نیست! بلکه به فردا هم می اندیشد. دوستانی که با عجله سعی دارند متن توافق نامه ژنو را جوری ترجمه کنند که دستیابی به آن فتح الفتوح قلمداد شود به خوبی می دانند که علاوه بر آنها، کسانی دیگری هم در مملکت پیدا می شوند که هم حقوق بین الملل می دانند و هم زبان انگلیسی! آن وقت یافتن تناقص میان اظهارات دوستان درباره متن توافق نامه ژنو و خود متن، کار دشواری نخواهد بود! 


4- در این توافق نامه آمده است که ایران می پذیرد غنی سازی 20 درصد را متوقف و ذخایر غنی سازی شده خود در حد 20 درصد را خنثی کند! آن هم ظرف شش ماه! فعالیت هسته ای در اراک را متوقف و دست بازرسان را برای بازرسی از تمامی تاسیسات هسته ای خود بازگذارد ( و قطعا فراتز از تعهدات NPT چون همین الان و همیشه درب تاسیسات هسته ای ما مطابق معاهده NPT به روی بازرسان آژانس باز بوده و دوربین های آژانس 24 ساعته مشغول رصد فعالیت های ما بوده اند) نه تنها بر سانتریفیوژ های خود نیافزاید ( حتی در مورد غنی سازی 3/5درصد) بلکه از تعداد آنها بکاهد و ...


 اما در مقابل هیچ یک از تحریم های اصلی و ظالمانه علیه جمهوری اسلامی حذف نشده. شاید مهم ترین دستاورد این توافق نامه دسترسی دولت بر مقدار محدودی پول تا سقف 8/5 میلیارد دلار باشد! آن هم با حجم زیادی اما و اگر و البته خبری از قرار گرفتن تحریم ها در سراشیبی سقوط نیست! هر چند برداشت دوستان چیزی دیگری باشد ! 


5- جناب آقای ظریف فرموده اند حق غنی سازی برای ایران در NPT آمده است ! مگر NPT قبلا وجود نداشت؟ اگر قرار بود بعد از این همه مذاکره ، وزیر به NPT استناد کند، خب این استناد قبل از این میزان از رفت و آمد و مذاکره هم ممکن بود! جالب آن که سخنگوی وزارت امور خارجه (‌خانم افخم) دو ساعت پس از اظهارات جناب وزیر، با تاکید گفته اند که در توافق نامه بر حق غنی سازی ایران تصریح شده است! واقعا چه چیزی در متن توافق نامه و جود دارد که باعث شده دوستان برای داشتن پاسخی برای ملت ایران به بازی با کلمات متوسل شوند؟ آیا مقامات مذاکره کننده 1+5 که صراحتا از عدم پذیرش حق غنی سازی سخن می گویند می توانند جلوی انتشار متن توافق نامه را بگیرند که به قول برخی دوستان به دروغ افتاده اند؟ مگر "کری" می تواند سر اسرائیل و لابی  آیپک را کلاه بگذارد و چیزی را که به قول دوستان در توافق نامه آمده انکار کند؟ آیا مذاکره  کنندگان 1+5 شکست خورده و عقب نشینی کرده اند که مجبور به لاپوشانی و دروغ گویی باشند؟ 


6- خوب است دوستان محترم بفرمایند که پس از گذشت شش ماه و با شروع مذاکرات بعدی چه امتیازی به طرف مقابل خواهند داد؟ توقف غنی سازی 3/5 درصد؟ کاهش مجدد تعداد سانترفیوژها؟ تعطیلی کامل فردو و نطنز؟ مگر قرار است در ادامه مذاکرات ما امتیازی ندهیم و فقط امتیاز بگیریم؟ 


وقتی در توافق نامه فعلی دوستان، ما پنج مورد امتیاز به طرف مقابل داده و در مقابل یک امتیاز مشخص گرفته اند (و تحریم ها کامل و بدون نقض سر جای خود باقی مانده، اعم از تحریم های شورای امنیت و تحریم های یک طرفه  آمریکا) دیگر برد- برد خواندن این مذاکره و توافق نامه چه معنایی دارد؟



7- شاید بهترین فایده این مذاکرات این باشد که اهل فکر و نخبگان برای هزارمین بار متوجه این کلام حضرت امام شوند که:" اگر ما یک قدم عقب نشینی کنیم دشمنان ما صدگام پیشروی خواهند کرد!) برتری صداقت انقلابی بر دیپلماسی این است که هیچ گاه مروارید را با آب نبات تلخ معاوضه نمی کند و اگر مجبور به چنین تعویضی شود آن را برد – برد و فتح الفتوح نخواهند خواند!

  • ۱ نظر
  • ۰۴ آذر ۹۲ ، ۱۴:۰۰
  • ۵۹۸ نمایش
  • ابناء الزهرا (سلام الله علیها)

خاطرات سال 1369 هاشمی رفسنجانی با عنوان اعتدال و پیروزی منتشر شد. اما رادیکال ها در این خاطرات چه کسانی هستند؟ هرچند دقیقا مشخص نیست منظور هاشمی از اعتدال چیست و کدام عملکرد و کارنامه ی خود را پیروزی می داند. مشخص نیست او مذاکرات با عراق و آزادشدن اسراء را پیروزی می داند یا سازندگی کشور بعد از جنگ را، اما هاشمی در این سال هم نشان درجه یک فتح را دریافت کرد و هم اسراء آزاد شدند و به میهن بازگشتند و هم هاشمی بسیار از واژه ی رادیکال ها استفاده می کند که نقطه ی مقابل اعتدال است. مفهوم و اصطلاح رادیکال حدود 32 بار در خاطرات هاشمی مطرح شده است. اما رادیکال ها چه کسانی هستند و چرا در لسان هاشمی به رادیکال معروف شده اند؟

رادیکال ها چه کسانی هستند؟

با توجه به خاطرات هاشمی که با عنوان اعتدال و پیروزی منتشر شده در می یابیم عنوان رادیکال از سوی هاشمی به طیفی اطلاق می شده که همواره نقش مانع تراشی و مانع سازی را در مقابل دولت هاشمی ایفا کرده می کردند. سال 1369 از چند جنبه قابل توجه و بررسی است. توجه به این شرایط زمانی درک بسیاری از زوایای پنهان خاطرات هاشمی را مشخص می کند. شروع دوره ی ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی، اتمام جنگ و آغاز دوران سازندگی، اولین سال رهبری آیت الله خامنه ای، حمله ی عراق به کویت،‌ مذاکره با عراق برای آزادسازی اسرا و همچنین آرایش جدید نیروها و جریان های سیاسی بعد از رحلت امام (ره) و ... را     می توان از مختصات اصلی سال 1369 دانست. با درک این واقعیت ها منظور هاشمی از رادیکال ها بیش از پیش مشخص شود.

هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور ایران در سال 1369 سردار سازندگی شد. او از یک طرف رئیس جمهور ایران شد و از طرف دیگر به عنوان رابط و واسطه ی گروه های سیاسی با حاکمیت عمل می کرده است. این نقش هاشمی در بین نیروهای انقلاب از ابتدا بوده و با توجه به سیره ی رفتار سیاسی هاشمی وی همواره تلاش می کرده به عنوان واسط بین گروه های سیاسی عمل کند. از این رو این مطلب در خاطرات سیاسی هاشمی رفسنجانی موج می زند که خود را مظهر اعتدال و میانه روی می داند و گروه های دیگر را به تندروی و کندروی متهم می کند. (جمعی از سران رادیکال ها آمدند. از عدم حمایت من از آنها گله کردند؛ گفتم با رهبری مخالفت نکنند و صادقانه حامی دولت باشند، ‌تا توقع حمایت از طرف ما را داشته باشند. (367)) (آقای یدالله اسلامی توصیه هایی در جهت ارتباط بیشتر با رادیکال ها، برای جلوگیری از انحراف و اشتباه آنها داشت و مدعی بود که همه معترف اند که نقش من، ‌منحصر به خودم است و کس دیگری نیست که بتواند این نقش را ایفا کند. (467)

این نکته در خاطرات منتشر شده ی قبلی هاشمی نیز خود را نشان داده است. همچنین ترکیب دو دولت هاشمی نشان از این است که هاشمی تلاش می کرده تا از هر دو جناح در دولت خود استفاده کند و برای مدیریت کابینه از اقتدار سیاسی خود بهره ببرد. تنها فرد سیاسی کابینه خودش باشد و تمام کار سیاسی را خود بر عهده بگیرد.

چرا رادیکال ها بروز و ظهور یافتند؟

بعد از رحلت امام خمینی (ره) جناح چپ انقلابی که متشکل از گروه هایی نظیر مجمع روحانیون مبارز، جناح خط امام(ره) و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی بود؛‌ در تعریف رابطه ی خود با رهبری نظام دچار تعلل شد. این گروه ارتباط عاطفی با شخصیت حضرت امام خمینی (ره) داشتند و نمی توانستند نسبت خود را با رهبری جدید تعریف کنند از این رو دچار نوعی انزوای سیاسی شده و فعالیت سیاسی را رها کردند. از طرف دیگر به دلیل عدم وجود چهره های برجسته ی علمی و فقهی در میان این جناح سیاسی باعث شد تا ورود آنان در نهادهایی فقهی نظیر شورای نگهبان یا مجلس خبرگان رهبری دچار مشکل شود؛ عاملی که به تبدیل شدن آنان به عنوان عنصری نامطلوب دامن می زد. نکته ی جالب آن است که این گروه در نظر هاشمی رادیکال هستند. لحن هاشمی نشان دهنده و حاکی این برداشت است: (آقای فخرالدین حجازی، نماینده تهران در مجلس آمد. گزارش سفر به شرق را داد و گفت که مسلمانان منطقه به شدت طرفدار انقلاب ایران هستند. او خواستار حمایت نهضت های اسلامی با امکانات مادی شد. از تضعیف رادیکال ها با سیاست رهبری و عمل کارکنان بیت رهبری اظهار نگرانی کرد. گفتم آنها که قبل از رهبری ایشان، ‌به نوعی اشیان را آزار می دادند،‌ اکنون باید جبران عمل گذشته خود، اعتماد ایشان را جلب کنند)  ص 62

در دوره ای از خاطرات هاشمی رفسنجانی در سال 1369 تکرار واژه ی رادیکال ها به صورت مرتب و متعدد تکرار می شود. این تکرار مربوط به انتقادات جناح چپ انقلابی علیه برخی از فعالین سیاسی جناح مقابل از یک طرف و از طرف دیگر تحرکات جناح ها برای حضور در انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری بوده است. همین طور در جریان حمله ی عراق به کویت نیز بین این جناح و دیدگاه نظام تفاوت قائل وجود داشت و از طرف دیگر تصمیم شورای نگهبان برای سنجش توان اجتهاد داوطلبین حضور در خبرگان رهبری باعث فعال شدن این طیف شوند هما نهایی که در خاطرات 69 هاشمی موسوم به رادیکال ها شدند. (آقای مصطفی مؤذن زاده نماینده کرمان آمد؛ در جهت توجیه رادیکال ها و وفاداری آنها به دولت و نظام و لزوم پیش بینی آلترناتیو برای حکومت از میان وفاداران نظام، مطالبی گفت. ص 80) ( اعضای شورای نگهبان اتومبیل حفاظتی خواستند. آقای محمد امامی کاشانی از کارشکنی های رادیکال ها گفت. (100(ناهار آقای عباس واعظ طبسی،‌تولیت آستان قدس رضوی،‌مهمانم بود. درباره امور کشور مذاکره داشتیم؛ ‌از تندروی رادیکال ها انتقاد داشت. (124) (شب مهمان آقای خامنه ای بودم. درباره ی اقدامات اخیر شورای نگهبان که منجر به مردود شدن جمعی از رادیکال ها در نامزدی مجلس خبرگان شده است، ‌مذاکره کردیم. امروز در مجلس اعتراض کرده اند و آقای قرائتی خبر داد که آقای غفاری در مسجدش گفته که مجمع روحانیون مبارز تصمیم گرفته اند. انتخابات را تحریم کنند. نظر آیت الله خامنه ای این است که این اقدام به ضررشان تمام می شود؛ ‌قرار شد که به دو طرف تذکر داده شود. (ص 316)

 

اعتدال یا رادیکال؟

جالب آن است که تقریبا طیفی که در خاطرات هاشمی جزو گروه رادیکال ها بودند، امروز جزو مشی اعتدالی بوده و جزو نزدیکان هاشمی رفسنجانی محسوب می شوند و رهبری سیاسی هاشمی را پذیرفته اند. (آقای علیخانی آمد. برای کارهای عمرانی اطراف قزوین استمداد کرد و از جریان اخیر مجلس خبرگان که ضربه ای به مجمع روحانیون بود، اظهار ناراحتی نمود و از من خواست برای دلجویی از آنها فکری کنیم. جلسه مجلس شورای اسلامی،‌برای اولین بار در تاریخ انقلاب، ‌به خاطر خودداری جمعی از نمایندگان به خاطر اعتراض به برنامه هیأت رییسه، به رسمیت نرسید. طبق گزارش ها، ‌اظهارات تندی از طرف رادیکال ها علیه خط مقابل شده است. (ص 323) (آقایان عبدالواحد موسوی لاری، مجید انصاری و اسحاق جهانگیری آمدند. از حذف رادیکال ها از مجلس خبرگان اظهار نگرانی نمودند و از رهبری،‌ به خاطر عدم حمایت از آنها گله کردند؛ ‌توضیحاتی برایشان دادم و گفتم لازم است اعتماد رهبری جلب کنند. قرار شد جلسه دیگری داشته باشیم. (ص 337)

(شب نمایندگان مجلس و وزرا مهمانم بودند؛ جلسه خوبی بود.. چند نفر از نمایندگان سؤال و انتقاد مطرح کردند و آقای مهدی کروبی،‌ رییس مجلس شورای اسلامی هم ضمن ستایش از من، ‌از مسایل مربوط به انتخابات مجلس خبرگان انتقاد کرد و از حذف دوستانش و خودش و نیز عدم حمایت من گله کرد. من صحبت مفصلی کردم. وضع منطقه را گفتم و انتقادات را پاسخ دادم. رادیکال ها از مطلب خطبه ی جمعه اخیر من نارحت اند؛ آن را به خودشان گرفته اند؛ قانعشان کردم که نباید به خود بگیرند. منظور مخالفت با تتندروی است. (397- 398)

از این رو می توان این نکته را بیان داشت که تقریبا طیفی که دیروز در لسان هاشمی موسوم به رادیکال ها شدند در جریانات سیاسی چند سال اخیر خود را جزو طیف اعتدالی دانسته و از منظر هاشمی جزو مصداق های اعتدال سیاسی این روزها هستند. 


منبع

  • ۰ نظر
  • ۰۴ آذر ۹۲ ، ۰۱:۲۲
  • ۶۴۸ نمایش
  • ابناء الزهرا (سلام الله علیها)

گروه 1+5 با انتشار متنی، برداشت خود از جزئیات توافق صورت گرفته با ایران را اعلام کرد.

به گزارش رجانیوز، در بیانیه 1+5 که خبرگزاری ایسنا آنرا به اشتباه آنرا به عنوان متن تفاهنامه ایران و 1+5 منتشر کرده است، محدودیت‌های قابل توجهی بر سر اعمال حق قانونی ایران در زمینه در اختیار داشتن «بدون محدودیت انرژی اتمی» طبق معاهده NPT ایجاد شده و ایران نه تنها غنی‌سازی بالای 3/5 درصد خود را متوقف خواهد کرد، بلکه مواد غنی شده زیر 3/5 درصد نیز افزایش نخواهد یافت.

طبق این توافق مواد غنی شده 20 درصد رقیق و یا اکسید شده و تا پایان 6 ماه، ایران مواد 20 درصد غنی شده نخواهد داشت، سانتریفیوژ جدیدی نصب نخواهد کرد و روند ساخت رآکتور آب سنگین اراک نیز متوقف خواهد شد. این در حالی است که به نیمی از سانتریفیوژهای نطنز و اراک نیز گاز UF6 تزریق نشده و فعالیت آنها معلق خواهد شد.

در مدت شش ماهه ایران متعهد شده است که تولید سانتریفیوژ را نیز متوقف کند. این در حالی است که ایران دسترسی فرا تر از پادمان و حتی پروتکل الحاقی را نیز به آژانس انرژی اتمی برای بازرسی از تاسیسات خود خواهد داد.

اما آنچه 1+5 در مقابل متعهد به انجام آن می‌شود، بدون تغییر ساختار تحریم‌ها، صرفا رفع تحریم در حوزه طلا، فلزات، پتروشیمی و خودرو و همچنین آزادی بخشی از اموال بلوکه شده خواهد بود که از 100 میلیارد دلار اموال بلوکه ایران، در مجموع رقمی در حدود 7 میلیارد دلار به ایران خواهد رسید.

در ادامه متن کامل این تفاهمنامه را می خوانید:


6 کشور در ابتدای این بیانیه با بیان این‌که در مذاکرات جدی و اساسی با ایران با هدف رسیدن به یک راه حل دیپلماتیک و قابل راستی‌آزمایی که مانع دستیابی ایران به یک سلاح هسته‌یی می‌شود، شرکت داشته‌اند، آمده است: رییس‌جمهور اوباما با صراحت گفته است که دستیابی به یک راه حل صلح‌آمیز که ایران را از رسیدن به بمب هسته‌یی بازدارد به نفع منافع ملی آمریکاست.

در متن آمده است که «امروز ایران و گروه 1+5 به مجموعه‌ای از درک‌های اولیه رسیدند که پیشرفت برنامه هسته‌یی ایران را متوقف می‌کند و آن را از نظر جنبه‌های کلیدی عقب می‌راند.

این‌ها اولین محدودیت‌های معناداری است که ایران پس از نزدیک به یک دهه در زمینه برنامه هسته‌یی‌اش پذیرفته است

1+5 معتقدند: گام شش ماهه اولیه شامل محدودیت‌های قابل توجه برای برنامه هسته‌یی ایران است و به مهم‌ترین نگرانی‌های ما از جمله در زمینه‌ توانایی‌های غنی‌سازی ایران، ذخایر اورانیوم غنی‌شده، تعداد و توانایی‌های سانتریفیوژهایش و توانایی ایران برای تولید پلوتونیوم در سطح تسلیحاتی با استفاده از رآکتور اراک می‌پردازد. مصالحاتی که ایران متعهد شده است به عنوان بخشی از این گام اولیه انجام دهد علاوه بر آن شفافیت بیشتر و نظارت‌های سرزده‌تر برنامه هسته‌یی‌اش را در اختیار ما قرار می‌دهد.

مذاکره کنندگان با ایران در متن توافقنامه منتشر شده آورده اند: در گذشته این نگرانی مطرح شده بود که ایران از مذاکرات برای خرید زمان به منظور پیشبرد برنامه‌ هسته‌یی‌اش استفاده خواهد کرد. این اقدامات گام اولیه اگر با یکدیگر اتخاذ شود کمک می‌کند که ایران نتواند از پوشش مذاکرات برای تداوم پیشبرد برنامه هسته‌یی‌اش در مدتی که ما درباره‌ یک راه حل درازمدت و جامع که همه‌ نگرانی‌های جامعه بین‌المللی را برطرف می‌کند مذاکره می‌کنیم، استفاده کند. در ازای آن و به عنوان بخشی از این گام اولیه، گروه 1+5 لغو تحریم‌های محدود، موقتی، هدفمند و قابل بازگشتی را به ایران ارایه می‌ کند. ساختار این لغو تحریم‌ها طوری است که بخش اعظم رژیم تحریم‌ها از جمله ساختار تحریم‌های کلیدی نفت، بانکداری و مالی در جای خود باقی می‌ماند. گروه 1+5 به اعمال شدید این تحریم‌ها ادامه خواهد داد. اگر ایران به تعهداتش عمل نکند، ما لغو تحریم‌های محدود را لغو خواهیم کرد و تحریم‌های اضافی به ایران اعمال می‌کنیم.

گروه 1+5 و ایران علاوه بر آن درباره‌ پارامترهای کلی یک راه حل جامع که برنامه هسته‌یی ایران را در درازمدت محدود خواهد کرد، تضمین‌های قابل راستی‌آزمایی مبنی بر ماهیت منحصرا صلح‌آمیز فعالیت‌های هسته‌یی ایران به جامعه بین‌المللی ارایه خواهد کرد و اطمینان حاصل می‌کند که هرگونه تلاشی از جانب ایران برای دنبال کردن سلاح هسته‌یی بلافاصله تشخیص داده خواهد شد، گفت‌وگو کردند.

مجموعه درک‌ها علاوه بر آن شامل اذعان ایران به این است که باید به همه‌ قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل و همین‌طور مسائل گذشته و حال مربوط به برنامه هسته‌یی ایران که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مشخص شده است بپردازد. این شامل حل سوالات مربوط به ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌یی ایران از جمله فعالیت‌های ایران در پارچین است.

به عنوان بخشی از یک راه حل جامع، ایران علاوه بر آن کاملا به وظایفش تحت معاهده‌ منع گسترش تسلیحات هسته‌یی (ان‌پی‌تی) و وظایفش در قبال آژانس عمل کند. در زمینه‌ یک راه حل جامع، تا زمانی که همه چیز مورد توافق قرار نگیرد، توافقی حاصل نمی‌شود. به طور خلاصه این گام اولیه تا شش ماه اعتبار دارد و یک وضعیت نهایی قابل پذیرش برای آمریکا یا شرکای ما در گروه 1+5 به حساب نمی‌آید.

بر اساس توافقنامه منتشر شده از سوی 1+5:

ایران متعهد شده است که غنی‌سازی بالاتر از 5 درصد را متوقف کند و ارتباطات فنی لازم برای غنی‌سازی بالای 5 درصد را برچیند.

ایران تعهد کرده است که همه‌ ذخایر اورانیوم غنی شده تا نزدیکی 20 درصد خود را پیش از به پایان رسیدن فاز اولیه به زیر 5 درصد تضعیف کند و یا به شکلی تبدیل کند که برای غنی‌سازی بیشتر مناسب نیست.

ایران متعهد شده است که پیشرفت توانایی غنی‌سازی‌اش را متوقف کند.

هیچ‌گونه سانتریفیوژ نسل بعدی برای غنی‌سازی اورانیوم نصب نکند یا از آن‌ها استفاده نکند.

تقریبا نیمی از سانتریفیوژهای نصب شده در نطنز و سه چهارم سانتریفیوژهای نصب شده در فردو را به کار نیندازد؛ طوری که نتوان از آن‌ها برای غنی‌سازی اورانیوم استفاده کرد.

تولید سانتریفیوژش را به تعدادی که برای تعویض ماشین‌های خراب شده لازم است محدود کند؛ طوری که ایران نتواند از این شش ماه برای جمع‌آوری سانتریفیوژها استفاده کند.

ایران متعهد شده است که ذخایر اورانیوم با غنای پایین 3/5 درصد خود را افزایش ندهد، طوری که میزان آن در پایان شش ماه نسبت به آن‌چه در آغاز (این مدت زمانی) داریم بیشتر نشود و هرگونه اورانیوم غنی شده‌ی 3/5 درصدی که به تازگی غنی‌سازی شده به اکسید تبدیل شود.

ایران متعهد شده است که فعالیت‌هایش در اراک را بیشتر از این پیش نبرد و پیشرفت در زمینه‌ مسیر پلوتونیوم را متوقف کند.

ایران متعهد شده است که رآکتور اراک را راه‌اندازی و سوخت‌گذاری نکند و تولید سوخت برای رآکتور اراک را متوقف کند. سوخت رآکتور اراک را بیشتر از این آزمایش نکند. هیچ‌یک از قطعات اضافی رآکتور در اراک را نصب نکند. سوخت و آب سنگین را به سایت رآکتور منتقل نکند. تاسیساتی که قابلیت بازفرآوری داشته باشد، نسازد.

ایران بدون بازفرآوری نمی‌تواند پلوتونیوم را از سوخت مصرف شده جدا کند.

شفاف‌سازی بی‌سابقه و نظارت سرزده روی برنامه هسته‌یی ایران

ایران متعهد شده است که:

دسترسی روزانه به نطنز و فردو را در اختیار بازرسان آژانس قرار دهد. این دسترسی روزانه به بازرسان اجازه می‌دهد که تصاویر دوربین‌های امنیتی را بررسی کنند تا از نظارت جامع مطمئن شوند. این دسترسی اجازه‌ شفافیت بیشتر در زمینه‌ غنی‌سازی را در این سایت‌ها می‌دهد و زمان تشخیص هرگونه خودداری از پایبندی (نسبت به تعهدات) کوتاه‌تر می‌کند.

دسترسی به تاسیسات مجموعه سانتریفیوژها را برای آژانس فراهم کند.

دسترسی به تاسیسات تولید و انبار قطعات گرداننده‌ی سانتریفیوژها را برای آژانس فراهم کند.

دسترسی به معادن و کارخانه‌های تولید اورانیوم را برای آژانس فراهم کند.

دسترسی به اطلاعات طراحی رآکتور اراک را که از مدت‌ها پیش خواستار آن بودیم فراهم کند. این اقدام، اطلاعاتی بسیار مهم را درباره‌ این رآکتور که پیش از این در دسترس قرار نداشت، ارایه می‌کند.

دسترسی بیشتری به رآکتور اراک را برای بازرسان فراهم کند.

برخی داده‌ها و اطلاعات کلیدی که در پروتکل الحاقی توافقنامه‌ پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کد اصلاح شده‌ 3/1 به آن اشاره شده است، ارایه کند.

مکانیزم راستی‌آزمایی

از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواسته می‌شود که بسیاری از این گام‌های راستی‌آزمایی را که در راستای نقش این سازمان در زمینه‌ بازرسی‌ها در ایران است، انجام دهد. علاوه بر آن گروه 1+5 و ایران نسبت به برقراری یک کمیسیون مشترک برای همکاری با آژانس به منظور نظارت بر اجرا و حل مسائلی که ممکن است پیش آید متعهد شده‌اند.

این کمیسیون مشترک علاوه بر آن با آژانس برای تسهیل رفع نگرانی‌های حال و گذشته در زمینه‌ برنامه‌ هسته‌یی ایران از جمله گام نظامی احتمالی برنامه هسته‌یی ایران و فعالیت‌های ایران در پارچین، کار می‌کند.

لغو محدود، موقتی و قابل بازگشت تحریم‌ها

در ازای این گام‌ها، گروه 1+5 لغو تحریم‌های محدود، موقتی، هدفمند و قابل بازگشتی را ارایه می‌کند و در عین حال بخش اعظم تحریم‌های‌مان از جمله ساختار تحریم‌های نفتی، مالی و بانکداری را حفظ می‌کنیم. اگر ایران به تعهداتش عمل نکند، لغو تحریم‌ها را لغو می‌کنیم. گروه 1+5 به طور مشخص متعهد شده است که:

به مدت شش ماه، اگر ایران به تعهداتش تحت این توافق عمل کند، تا جایی که تحت سیستم‌های سیاسی‌شان امکان‌پذیر باشد تحریم‌های هسته‌یی جدیدی را اعمال نکنند.

برخی تحریم‌ها در زمینه‌ طلا و فلزات گرانبها، بخش خودروسازی ایران و صادرات پتروشمی ایران را به حالت تعلیق درآورد و احتمالا حدود 1/5 میلیارد دلار درآمد را در اختیار ایران قرار دهد.

مجوز بازرسی‌ها و تعمیرات مرتبط با ایمنی در داخل ایران را برای برخی خطوط هوایی خاص ایرانی بدهد.

اجازه دهد که خرید نفت ایران در سطح فعلی که به نحو قابل توجهی کاهش یافته است یعنی سطوحی که 60 درصد کمتر از دو سال پیش است باقی بماند.

در مدتی که ایران به تعهداتش عمل می‌کند، 4/2 میلیارد دلار از این فروش‌ها اجازه پیدا می‌کند در اقساط به ایران انتقال یابد.

اجازه دهد که 400 میلیون دلار به صورت کمک‌های تحصیلی دولتی از صندوق‌های ایرانی محدودی مستقیما به موسسات آموزشی شناخته شده در کشورهای ثالث انتقال یابد تا هزینه‌های تحصیلی دانشجویان ایرانی تسویه شود.

تعاملات انسان‌دوستانه

تعاملات انسان‌دوستانه که طبق قانون آمریکا اجازه‌ آن داده شده است را تسهیل بخشند. تعاملات انسان‌دوستانه با صراحت از تحریم‌های کنگره مستثنی قرار داده شده است تا این کانال، دسترسی به هیچ‌گونه منبع جدید درآمدی را در اختیار ایران قرار ندهد. تعاملات انسان‌دوستانه، تعاملات مربوط به خرید غذا، کالاهای کشاورزی، دارو، ابزارآلات پزشکی توسط ایران است؛ ما علاوه بر آن معاملات مربوط به هزینه‌های پزشکی را که در خارج از کشور به وجود آمده است تسهیل می‌بخشیم. ما این کانال را برای نفع‌رسانی به مردم ایران برقرار خواهیم کرد.

مدنظر قرار دادن لغو محدود تحریم‌ها

به طور کلی حدود 7 میلیارد دلار حاصل از لغو تحریم‌ها بخش کوچکی از هزینه‌هایی است که ایران در مدت زمان این فاز اولیه تحت تحریم‌هایی که در جای خود باقی خواهد ماند دریافت خواهد کرد. دسترسی به بخش اعظم دارایی‌های خارجی ایران که حدود 100 میلیارد دلار است به واسطه‌ تحریم‌ها امکان‌پذیر نیست یا محدود است.

در شش ماه آینده فروش نفت خام ایران نمی‌تواند افزایش یابد. تحریم‌های نفتی به تنهایی در مقایسه با آن‌چه ایران در یک دوره‌ شش ماهه در سال 2011 یعنی پیش از اجرایی شدن این تحریم‌ها به دست آورد، باعث از دست رفتن حدود 30 میلیارد دلار درآمد توسط ایران می‌شود که حدود 5 میلیارد دلار در ماه است. اگرچه ایران اجازه‌ دسترسی به 4/2 میلیارد دلار از درآمدهای نفتی‌اش را خواهد داشت، حدود 15 میلیارد دلار از درآمدهایش در طول این مدت به حساب‌های مسدود شده‌اش در خارج از کشور ریخته خواهد شد. به طور خلاصه ما انتظار داریم که موجودی پول ایران در حساب‌های مسدود شده‌اش در خارج از کشور تحت مفاد این توافق افزایش یابد، نه کاهش.

گروه 1+5 با تاکید بر «حفظ فشار اقتصادی به ایران و حفظ ساختار تحریم‌های‌شان» آورده‌اند: در طول فاز اولیه، ما به اعمال شدید تحریم‌های‌مان علیه ایران از جمله اتخاذ اقدامات علیه کسانی که سعی می‌کنند از تحریم‌های‌مان اجتناب کنند یا آن‌ها را دور بزنند ادامه خواهیم داد. تحریم‌هایی که روی فروش نفت خام تاثیر می‌گذارند هم‌چنان به دولت ایران فشار وارد خواهند آورد.

1+5 در توافقنامه منتشر شده مدعی شده اند: ما در همکاری با شرکای بین‌المللی‌مان فروش نفت ایران را از 2/5 میلیون بشکه در روز در اوایل سال 2012 به یک میلیون بشکه در روز در مرحله‌ کنونی رسانده‌ایم و توانایی فروش تقریبا 1/5 میلیون بشکه در روز را از ایران گرفته‌ایم. یعنی از دست رفتن بیش از 80 میلیارد دلار از اوایل سال 2012 که ایران هرگز نمی‌تواند آن را جبران کند. تحت این گام اولیه، ممنوعیت فروش نفت خام به اتحادیه اروپا در جای خود باقی خواهد ماند و فروش نفت ایران به حدود یک میلیون بشکه در روز محدود خواهد شد که موجب می‌شود ایران هر ماه 4 میلیارد دلار بیشتر را در زمینه‌ فروش نفت از دست بدهد.

تحریم‌هایی که روی صادرات کالاهای نفتی به ایران تاثیر می‌گذرارد که باعث از دست رفتن میلیاردها دلار درآمد می‌شود، در جای خود باقی خواهد ماند.

بخش اعظم حدود 100 میلیارد دلار ایران که در منابع ارزی خارجی این کشور قرار دهد طبق تحریم‌ها هم‌چنان خارج از دسترس یا محدود است.

بخش‌های مهم دیگر رژیم تحریم‌های ما در جای خود باقی می‌مانند، از جمله:

-          تحریم‌ها علیه بانک مرکزی ایران و حدود 24 بانک ایرانی مهم و موسسات مالی دیگر؛

-          تحریم‌های ثانویه، به موجب قانون تحریم‌های جامع ایران، پاسخگویی و بی‌بهره‌سازی (CISADA) و برخی قوانین دیگر، علیه بانک‌هایی که با افراد و موسسات تحریم شده توسط آمریکا تعامل تجاری دارند.

-          تحریم‌ها علیه کسانی که دامنه گسترده‌ای از دیگر خدمات مالی مانند انواع مختلف بیمه را به ایران ارائه می‌کنند؛ و دسترسی محدود شده به سیستم مالی آمریکا همه تحریم‌های مربوط به ششصد شخص و موسسه که به خاطر حمایت از برنامه هسته‌یی و موشک بالستیک ایران هدف قرار داده شدند، در جای خود باقی خواهد ماند.

-          تحریم‌ها علیه سرمایه‌گذاری‌های درازمدت و ارائه خدمات فنی به بخش انرژی ایران در جای خود باقی خواهد ماند.

-          تحریم‌ها علیه برنامه نظامی ایران در جای خود باقی خواهد ماند.

-          تحریم‌های گسترده آمریکا علیه تجارت با ایران در جای خود باقی خواهد ماند و جلوی دسترسی ایران به هرگونه تعاملی با بزرگ‌ترین اقتصاد جهان را خواهد گرفت.

-          همه تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل در جای خود باقی خواهد ماند.

-          همه تحریم‌های هدفمند ما در رابطه با حمایت ایران از تروریسم، نقش بی‌ثبات‌کننده ایران در بحران سوریه و سابقه بد حقوق بشرش در میان نگرانی‌های دیگر در جای خود باقی خواهد ماند.

یک راه‌حل جامع

در فاز اولیه شش ماهه، گروه 1+5 درباره محتوای یک راه‌حل جامع مذاکره خواهد کرد. تا اینجا خطوط پارامترهای کلی راه‌حل جامع گام‌های ملموسی را ترسیم می‌کند که به جامعه بین‌المللی اطمینان می‌دهد که فعالیت‌های هسته‌یی ایران منحصرا صلح‌آمیز خواهد بود. در رابطه با این راه‌حل جامع: هیچ‌گونه توافقی در زمینه راه‌حل جامع صورت نمی‌گیرد، تا زمانی که موافقت در زمینه همه چیز حاصل شود. در شش ماه آینده ما تشخیص خواهیم داد که آیا راه‌حلی که به ما اطمینان کافی دهد که برنامه هسته‌یی ایران صلح‌آمیز است وجود دارد یا خیر؟ اگر ایران نتواند نگرانی‌های ما را حل کند، ما آماده‌ایم که تحریم‌ها و فشار را افزایش دهیم.

***نتیجه‌گیری:

به طور خلاصه این گام اولیه به نوبه خود پیشرفت بسیار زیادی است. بدون این توافقنامه مرحله‌ای ایران می‌تواند چرخش هزاران سانتریفیوژ دیگر را آغاز کند. می‌تواند سانتریفیوژهای نسل جدید را که مدت زمان فوران (اشاره به رسیدن ایران به آنچه غرب توانایی ساخت سلاح هسته‌یی می‌کند) را کوتاه‌تر می‌کند، نصب کند.

می‌تواند راکتور آب سنگین اراک را سوخت‌گذاری و راه‌اندازی کند. می‌تواند ذخایر اورانیوم 20 درصدی خود را از آستانه اورانیوم لازم برای ساخت بمب فراتر ببرد. ایران تحت شرایط درک گام اولیه هیچ یک از این موارد را نمی‌تواند انجام دهد.

علاوه بر آن بدون این رویکرد مرحله‌ای، ائتلاف تحریم‌های بین‌المللی تضعیف خواهد شد، زیرا ایران این استدلال را برای جهان مطرح خواهد کرد که درباره رسیدن به یک راه‌حل دیپلماتیک جدی بود و ما نبودیم. در آن صورت نمی‌توانستیم شرکای‌مان را در زمینه عمل مهم اعمال تحریم‌های‌مان با خود همراه کنیم. ما با این گام اولیه برنامه هسته‌یی ایران را متوقف می‌کنیم و به عقب می‌رانیم و یک گزینه مشخص را در اختیار ایران قرار می‌دهیم؛ به تعهداتش عمل کند و با حسن نیت برای رسیدن به یک توافق نهایی مذاکره کند یا کل جامعه بین‌المللی با انزوا و فشار بیشتر واکنش نشان خواهد داد.

مردم آمریکا یک راه‌حل صلح‌آمیز و پایدار را که مانع دستیابی ایران به سلاح هسته‌یی شود و رژیم منع اشاعه جهانی را تقویت کند ترجیح می‌دهند.

این راه‌حل پتانسیل تحقق این هدف را دارد. آمریکا از طریق دیپلماسی قاطع و اصولی نقش خود را برای تحقق صلح بیشتر، امنیت و همکاری در میان کشورها ایفا خواهد کرد.






++ توی آلماتی بر سر 20% چونه میزدیم ، الان 5% را راحت پذیرفتیم!!! عملا پیشرفت تعطیل....


  • ۱ نظر
  • ۰۳ آذر ۹۲ ، ۱۸:۲۰
  • ۶۱۸ نمایش
  • ابناء الزهرا (سلام الله علیها)